چکیده
در تاریخ مبارزات مردم ایران که به پیروزی انقلاب اسلامی انجامید احزاب و گروههای متعدد با گرایشهای فکری متفاوت نقشآفرینی کردند. نقشآفرینی که برآیند بسترهای متفاوت سیاسی و بازتاب شرایط عینی و ذهنی حاکم بر جامعه بود. در این راستا جریان روشنفکری دینی لیبرال یکی از جریان-های سیاسی-مذهبی و فرهنگی به نسبت تأثیرگذار در فرآیند پیروزی انقلاب اسلامی بود که با جلوههای مختلف به همگرایی با نهضت اسلامی پرداخت و در جریان مشارکت در سیستم سیاسی جدید نقش محوری را ایفا نمود. اما بیدرنگ در جریان نهادسازی و تثبیت نظام جمهوری اسلامی بنا به دلایلی با سایر جریانهای سیاسی با چالشهای نظری جدی مواجههشد که همین امر سبب شد تا با ترک عرصهی سیاست به واگرایی از جمهوری اسلامی روی آورد که در این راستا نگارندگان با تبیین رفتار سیاسی این جریان، محور اصلی این رفتارهای متفاوت را در زمینه همگرایی به دلایل مختلفی که مهمترین آنها عبارتند از؛ افکار و آرمانهای این جریان مبنی بر اعتقاد به تز دخالت دین در سیاست و تجربیات آنان از همکاریهای گذشتهی روشنفکران و روحانیون و سرانجام بهدستگرفتن قدرت توسط روشنفکران و... و در زمینه واگرایی به مسئلهی محوری تناقض حکومت جدید با تفکرات و حکومت آرمانی مورد نظر این طیف که سالها برای آن تئوریپردازی ایدئولوژیک کردهبودند و همچنین عدمتوانایی آنان در بسیج سیاسی تودهها و عدمارائه یک ایدئولوژی ثابت و برنامه مدون برای دوران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و تأثیر اندیشه و شخصیت کاریزمایی امام خمینی در میان تودههای مردم و... مربوط میدانند.
کلیدواژه ها: انقلاباسلامی؛ روشنفکری دینی لیبرال؛ نهضت اسلامی؛ همگرایی؛ واگرایی
نویسندگان:
سید مرتضی هزاویی: عضو هیإت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه بوعلی سینا ، همدان، ایران
فریده باوریان: دانشجوی دکترای تاریخ انقلاب اسلامی دانشگاه بوعلی سینا
پژوهشنامه انقلاب اسلامی - دوره 7، شماره 23، تابستان 1396.
http://fna.ir/a242og
پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد